Radicalisering en extremisme

Radicalisering en extremisme worden regelmatig in één adem genoemd, maar betekenen iets anders. Beide termen hebben te maken met radicale of extreme meningen of gedragingen, maar ze worden op verschillende manieren gebruikt.

Illustratie LIV

Wat is het verschil tussen extremisme en radicalisering?

Bij het Landelijk Steunpunt Extremisme (LSE) definiëren we radicalisering als een proces waarbij een persoon geraakt wordt door radicaal gedachtengoed, steeds meer zwart-wit gaat denken en zich afzet tegen andersdenkenden. Iemand neemt steeds meer afstand van de maatschappij. Het is een proces richting een toenemende mate van bereidheid om de idealen in polariserende daden en maatschappelijk conflict om te zetten.

Radicalisering kán leiden tot extremisme. We spreken van extremisme als een persoon of groep  vijandig gedrag vertoont richting andersdenkenden, de maatschappij en de democratische rechtsstaat en de samenleving ingrijpend wil veranderen middels het overtreden van de wet en zelfs geweld. Er zijn verschillende vormen van extremisme zoals religieus extremisme, politiek-extremisme en eco-extremisme.

Tips om om te gaan met iemand die radicaliseert

Blijf in contact

Blijf in contact en wijs de persoon niet af op zijn of haar gedrag en uitspraken. Dit kan het gedrag versterken en ervoor zorgen dat een persoon zich (verder) terugtrekt.

Ga geen discussies aan

Dit kan het gedrag versterken en ervoor zorgen dat iemand zich (verder) terugtrekt. Niet radicale personen kunnen voor bescherming zorgen. En voor de mogelijkheid om in contact te komen.

Neem contact op

Neem contact op bij zorgelijke signalen, ook als u twijfelt. Medewerkers van het LSE kunnen u te woord staan en samen met u de situatie bespreken. Wij beantwoorden uw vragen en kunnen u adviseren. Wij zullen het ook aangeven als wij denken dat professionele hulp nodig is.

Signalen radicalisering

Het is lastig om aan te geven bij welke signalen er daadwerkelijk sprake is van zorgelijk gedrag. Er zijn signalen die op zichzelf niet meteen zorgelijk hoeven te zijn, maar in samenhang met andere signalen wel risicovol kunnen zijn:

  • Extreme uitspraken met nadruk op wij-zij tegenstellingen die te maken hebben met afkomst, politiek of religie.
  • Afwijzende en haatdragende houding tegenover de Nederlandse maatschappij, autoriteiten en/of groepen in de maatschappij.
  • Goedpraten van aanslagen of geweld naar burgers.
  • Bezoeken van sociale mediagroepen, websites of bijeenkomsten die haat en geweld promoten.
  • Ruzie zoeken of agressief gedrag richting anderen vanwege hun achtergrond of andere mening.
  • Zich isoleren of terugtrekken van andersdenkenden.
  • Fanatiek bezig zijn met de (nieuwe) ideologische of religieuze identiteit.

Situaties waar u vragen over kan hebben

In sommige gevallen kan het zijn dat uw naaste bepaald gedrag vertoont of er heeft zich al een duidelijk iets voorgedaan. Wij krijgen veel vragen hierover, waar wij u wellicht mee op weg kunnen helpen.

  • Iemand die ik ken gedraagt zich steeds extremer

    Soms is het lastig om te bepalen of gedrag zorgelijk is of niet. Sommige signalen zijn op zichzelf niet meteen zorgelijk, maar kunnen in combinatie met andere signalen wel zorgelijk zijn. Tijdens de ontwikkeling van een persoon zijn er verschillende fases. Soms kan gedrag in een fase extreem lijken.

    Om te bepalen of dit echt zorgelijk gedrag is, is het verstandig om zorgen en signalen te delen met een professional die ervaring heeft met radicalisering. Samen met de professional kunt u kijken of uw zorgen terecht zijn.

    U kunt altijd contact met ons opnemen, ook als u twijfelt. Onze medewerkers zijn er om naar u te luisteren, uw vragen te beantwoorden en u te adviseren. Indien nodig zullen wij ook aangeven dat professionele hulp slim is.

  • Vragen over bekering

    Als iemand in uw omgeving zich heeft bekeerd tot een andere religie, kan het zijn dat u hier vragen over heeft. Soms mensen vragen zich af of hun naaste nu misschien gaat radicaliseren. Het is belangrijk om te weten dat een bekering of verdiepen in een ander geloof los staat van radicalisering. Het zijn aparte processen. Interesse hebben en verdiepen in een andere geloof kan leiden tot bekering en dit is niet direct zorgelijk.

    Bij een bekering krijgt de persoon soms een nieuwe vriendenkring en bouwt een nieuw sociaal leven op. Ook is de persoon die zich heeft bekeerd in de eerste fase van de bekering vaak intensief bezig met het geloof waardoor dit fanatiek kan lijken. Het is daardoor soms moeilijk te zien wanneer een bekeerling begint af te wijken van normaal bekeringsgedrag en radicaliseert.

    Dit zijn niet direct signalen die zorgelijk hoeven te zijn, maar in samenhang met andere signalen kunnen ze wijzen op radicalisering. Als u zich zorgen maakt over de persoon die zich heeft bekeerd, kunt u altijd contact met ons opnemen. Wij kunnen samen met u kijken naar de situatie en u adviseren over wat u het beste kunt doen. Onze medewerkers zijn er om naar u te luisteren en uw vragen te beantwoorden.

  • Mijn familielid zit in detentie

    Wanneer uw kind wordt verdacht van extremisme en in detentie zit, in Nederland of in het buitenland, maakt u als familie een moeilijke tijd door. U heeft veel vragen die u misschien nergens kunt of durft te stellen. U maakt zich zorgen en kampt met angst en onzekerheid.

    Het LSE biedt familiebegeleiding. Tijdens deze begeleiding krijgt u van een familieondersteuner die uw vaste aanspreekpunt blijft. Samen met uw familieondersteuner bespreekt u de situatie, uw vragen en zorgen en welke hulp u nodig heeft. De familieondersteuner adviseert, denkt met u mee en geeft aan welke ondersteuning u van het LSE kunt verwachten.

  • Mijn kind is betrokken bij extreme groeperingen

    Als u zich zorgen maakt dat uw kind betrokken is bij een extreme groepering of naar (mogelijk) zorgelijke bijeenkomsten gaat, kan dit veel vragen en onzekerheid oproepen.

    Tijdens de identiteitsontwikkeling van jongeren doorlopen zij verschillende fases, die soms extreem kunnen overkomen. Het is daarom verstandig om uw zorgen en signalen te delen met een professional die kennis en ervaring heeft op het gebied van radicalisering. Samen kunt u het gedrag en de uitspraken van uw kind bespreken en bepalen of uw zorgen terecht zijn.

    Maar wanneer is iets activisme en wanneer is het extremisme? We spreken van extremisme wanneer iemand vanuit ideologische overtuigingen met gedrag of uitlatingen over de grenzen van de wet gaat. Dit kan gaan om geweld dat wordt goedgekeurd om een bepaald doel te bereiken, zoals vandalisme of vernieling. Dit begint vaak klein, maar kan uit de hand lopen en leiden tot ernstige gevolgen.

  • Ik maak mij zorgen over mijn gedachten of netwerk

    Heeft u vragen die u aan niemand durft te stellen? Maakt u zich zorgen over uw eigen gedachten en gevoelens? Of voelt u druk van mensen in uw omgeving? Het is soms moeilijk om te weten wanneer een situatie echt zorgwekkend is en wat u dan moet doen.

    Het kan zijn dat u te maken heeft met extreme groepen of netwerken, zoals rechts-extremisme, links-extremisme, moslimextremisme, milieu/dierenrechtenactivisme of een sektarische beweging. Als u denkt dat u beïnvloed wordt door zo’n groep of netwerk, is het belangrijk om contact op te nemen met professionals die ervaring hebben met radicalisering en extremisme.

    Het LSE kan u helpen als u zich zorgen maakt over de invloed van extremisme op uzelf of op iemand in uw omgeving. Onze medewerkers kunnen met u praten over de situatie en u adviseren over wat u kunt doen. We kunnen u ook doorverwijzen naar professionele hulp als dat nodig is. Als de situatie echt zorgwekkend is, kunnen onze medewerkers u verder ondersteunen. Wij hebben ervaring in het bijstaan van families en personen die te maken hebben met extremisme.

  • Mijn familielid is uitgereisd

    Wanneer uw kind of een ander familielid is uitgereisd naar een strijdgebied, maakt u als familie een moeilijke tijd door. Misschien wil uw kind of familielid terugkeren naar Nederland. U heeft veel vragen die u misschien nergens kunt of durft te stellen. U maakt zich zorgen en kampt met angst en onzekerheid.

    Wij kunnen u familiebegeleiding bieden. Deze begeleiding krijgt u van een familieondersteuner die uw vaste aanspreekpunt blijft. Samen met uw familieondersteuner bespreekt u de situatie, uw vragen en zorgen en welke hulp u nodig heeft. De familieondersteuner adviseert, denkt met u mee en geeft aan welke ondersteuning u van het LSE kunt verwachten.

    Wij kunnen niet faciliteren of bemiddelen bij het terughalen van uw kind of familielid uit het buitenland. Wij kunnen u wel informeren over het juridische verloop en de lijn die de overheid hanteert in dit proces.

contactformulier

Heeft u een vraag of wilt u graag meer informatie?

Bel 088 – 20 80 080 of laat een terugbelverzoek achter. Liever per mail? Bekijk onze contactgegevens.

Let op: wij kunnen geen zakelijke telefoonnummers terugbellen.

Terugbelverzoek

  • Let op 088 nummers kunnen niet worden teruggebeld.